اینترنت اشیا چیست؟ به همراه تعاریف ساده و 21 کاربرد آن

در سال‌های اخیر، تعداد دستگاه‌ها، وسایل نقلیه، و لوازم خانگی به شدت افزایش یافته‌اند. اما این افزایش تعداد اشیا فیزیکی به یک چالش اصلی منجر شده است: چگونه می‌توان این همه چیز را مدیریت کرد و انرژی بهینه‌ای مصرف کرد؟ در واقعیت، بسیاری از این اشیا قابلیت اتصال به اینترنت را دارند. این موضوع به اصطلاح “اینترنت اشیا” یا IOT شناخته می‌شود و اینتکنولوژی  امکان برقراری ارتباط میان اشیا را فراهم می‌کند، به این معنا که این اشیا می‌توانند از طریق شبکه‌های اینترنت به یکدیگر و یا به مدیر شبکه متصل شوند.

IOT باعث ورود یک جهان جدید به زندگی روزمره ما می‌شود. این به معنای ادغام دنیای دیجیتال و دنیای فیزیکی است. اشیا روزمره ما، مانند یخچال‌ها، اتومبیل‌ها، سیستم‌های گرمایشی، و حتی لوازم آشپزخانه، به شبکه‌های IOT متصل می‌شوند، حتی اجزایی از خانه مانند قفل و دستگیره، پرده، جاروبرقی و غیره. این به ما امکان می‌دهد تا از دور این اشیا را کنترل کنیم، اطلاعات از آن‌ها بگیریم و حتی تصمیمات هوش مصنوعی را در کنترل و مدیریت این اشیا به کار ببریم.

با وجود اینترنت اشیا، جهان ما به سمت یک جهان هوش مصنوعی و متصل و هماهنگ می‌رود. این باعث بهره‌وری بیشتر و کاهش هزینه‌ها می‌شود. برای مثال، این می‌تواند در مدیریت انرژی خانه‌ها، بهبود ترافیک در شهرها، و حتی بهره‌وری در صنایع، پزشکی و کشاورزی مفید باشد.

اینترنت اشیا چیست؟

در این مقاله بررسی میکنیم اینترنت اشیا چیست؟ به همراه تعاریف ساده و 21 کاربرد آن. اینترنت اشیا به معنای اتصال و ارتباط بین اشیاء مختلف مثل دستگاه‌های الکترونیکی، سنسورها و دستگاه‌های خودکار از طریق اینترنت است. این اشیاء با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و اطلاعات را به یکدیگر انتقال می‌دهند. این ارتباطات امکان مانیتورینگ، کنترل و جمع‌آوری داده‌ها را فراهم می‌کنند. به عبارت دیگر، اینترنت اشیا به اشیاء اجازه می‌دهد تا با هم ارتباط برقرار کنند و به صورت هوش مصنوعی بهبود یابند.

اینترنت اشیاء اصطلاحی است که به وسیله آن دستگاه‌ها و اشیاء مختلف می‌توانند از طریق اتصال به اینترنت به یکدیگر متصل شده و از راه دور قابل کنترل شوند. این اشیاء می‌توانند شامل همه چیز از یخچال‌ها و تجهیزات خانه تا خودروها و سیستم‌های تولید انرژی باشند. با استفاده از سنسورها و دستگاه‌های اندازه‌گیری، این اشیاء می‌توانند داده‌ها را جمع‌آوری کرده و آنها را به یک سرور یا سیستم کنترل کننده مرکزی ارسال کنند.

این تکنولوژی به ما امکان می‌دهد که از راه دور اشیاء را کنترل کنیم، اطلاعات را به موقع دریافت کنیم و از داده‌های جمع‌آوری شده برای اتخاذ تصمیمات هوشمندانه استفاده کنیم. برای مثال، یک سیستم خانه هوشمند می‌تواند دمای اتاق‌ها را کنترل کند و اطلاعات مصرف انرژی را به مالک خانه ارسال کند. اینترنت اشیا دنیای ما را به یک جهان هوشمند و متصل و یپارچه تبدیل می‌کند که به بهره‌وری و کنترل بهتر منابع نیز کمک می‌کند.

تاریخچه

اگر به دنبال مقاله اینترنت اشیا می گردید یا میخواهید بدانید اینترنت اشیا چیست به زبان ساده، بیایید در این بخش، بصورت جالب و جذاب‌تر روند پیدایش این تکنولوژی را مطالعه کنیم. در ادامه می‌خواهیم تاریخچه اینترنت اشیاء، با داستان‌ها و اتفاقات جالبی که این فناوری را شکل داده‌اند، زنده‌تر کنیم.

زمینه‌سازی فناوری IoT

در دهه 1980، یک دانشمند و مهندس ایتالیایی به نام “الونسو لامی” یک ایده نوآورانه ارائه داد. او به این ایده اینترنت اشیاء (IoT) نام داد و تصور کرد که اشیاء مختلف می‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. او آرزو داشت که در آینده، این اشیاء بتوانند اطلاعات خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و عملیات را بهبود بخشند.

اتصال اولین دستگاه‌ها

در دهه 1990، شرکت‌های مختلف به توسعه دستگاه‌های اولیه متصل به اینترنت اشیاء پرداختند. یکی از نخستین موارد استفاده از IoT در صنعت، کنترل و نظارت بر تجهیزات صنعتی بود. این دستگاه‌ها به تجهیزات مختلفی مثل سنسورها و کنترلگرها متصل می‌شدند تا اطلاعات را در زمینه تولید، نگهداری و کنترل تولیدی جمع‌آوری کنند.

استانداردها و پروتکل‌های ارتباطی

در دهه 2000، با رشد روز افزون IoT، نیاز به استانداردهای ارتباطی مشترک برای دستگاه‌ها و سیستم‌های مختلف پدیدار شد. ایجاد پروتکل‌های ارتباطی مانند MQTT (Message Queuing Telemetry Transport) و CoAP (Constrained Application Protocol) این امکان را فراهم کرد که دستگاه‌های مختلف با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. در این سالها با سرعت زیادی این این تکنولوژی وارد خانه افراد شد و خانه هوشمند رشد روزافزونی را هر روز بیشتر از دیروز تجربه می‌کند.

 5G

در دهه 2020، با آغاز رول‌آوت فناوری 5G، IoT به سرعت جلوه‌ی جدیدی پیدا کرد. اتصال به شبکه‌های 5G امکان انتقال داده‌ها با سرعت بسیار بالا و پایداری بیشتر را فراهم کرد. این اتصالات قوی، امکانات جدیدی برای دستگاه‌های IoT ارائه داد.

آینده اینترنت اشیا

IoT به سرعت در حال تکامل است و پیش‌بینی می‌شود که در آینده نه چندان دور، این فناوری به مراتب دقیق‌تر و گسترده‌تر خواهد شد. از خانه‌های هوشمند تا شهرهای هوشمند و اتومبیل‌های بی‌سرنشین، اینترنت اشیاء به تغییرات عمده‌ای در زندگی ما منجر خواهد شد.

داستان‌هایی که از دوران ابتدای پیدایش آن تا امروز در تاریخچه IoT شکل گرفته‌اند، نشان می‌دهند که این فناوری چگونه به یک انقلاب در تعامل بین اشیاء و انسان‌ها تبدیل شده و به بهبود زندگی ما کمک کرده است.

در زمانی کسی فکر نمی‌کرد، ابزاری که آن زمان صنعتی بود به اسم “کامپیوتر” در هر خانه‌ای وجود داشته باشد. امروز، از بچه های کوچک تا سالمندان 90ساله، گوشی تلفن همراه هوشمندی در دست دارند که امکانات به مراتب بیشتری نسبت به کامپیوتر و لپتاپ دارند. تجهیزات هوشمند سازی که با تکنولوژی اینترنت اشیا کار می‌کنند هم به زودی در خانه و زندگی شهری و اجتماعی تک تک ما وارد خواهد شد.

اهمیت و مزایا

اهمیت اینترنت‌اشیا (IoT) به این معناست که این تکنولوژی به ما امکان می‌دهد تا اشیاء مختلف را به اینترنت متصل کنیم، مانند گوشی‌هوشمند، خودروها، دستگاه‌های مختلف، و حتی سنسورها. این اتصال به اینترنت به این اشیاء امکان می‌دهد تا اطلاعات را به یکدیگر انتقال دهند و تبادل اطلاعاتی انجام شود.

اهمیت این تکنولوژی به دلیل مزایای زیر است:

• افزایش بهره‌وری: IoT به شما امکان می‌دهد تا اشیاء را به شکل هوشمند تری مدیریت کنید. مثلاً، یک خانه هوشمند می‌تواند سیستم‌های نورپردازی، گرمایش و سرمایش را با هم هماهنگ کند تا بهره‌وری انرژی را افزایش دهد.
• ارتباط بهتر: IoT به افراد و شرکت‌ها این امکان را می‌دهد تا با اشیاء و دستگاه‌ها بهتر ارتباط برقرار کنند. به عنوان مثال، شما می‌توانید از راه دور از طریق گوشی هوشمند خود خودرویتان را رفته آماده کنید.

• جمع‌آوری داده: IoT به ما اجازه می‌دهد تا اطلاعات بیشتری از محیط پیرامونمان جمع‌آوری کنیم. این اطلاعات می‌تواند برای تحلیل‌های مختلف مثلاً در حوزه‌های پزشکی، کشاورزی، و مدیریت شهری مفید باشد،.
• امکانات جدید: IoT امکانات و خدمات جدیدی را فراهم می‌کند. به عنوان مثال، دستگاه‌های پیشرفته تری برای مانیتورینگ سلامتی، خرید اینترنتی و خدمات مبتنی بر مکان (مانند نقشه‌های مسیریابی) از این فناوری بهره‌می‌برند.

اهمیت IoT در تبدیل اشیاء عادی به اشیاء هوشمند و افزایش کارایی و ارتباطات بین آن‌ها مشخص می‌شود. این تکنولوژی برای بهبود کیفیت زندگی ما و توسعه صنایع مختلف بسیار حیاتی ات زیرا کنترل دستی این همه تجهیزات مخصوصا در مکان‌های آزمایشگاهی یا نیروگاه‌ها، ساختمان‌های صنعتی و کارخانه های هوشمند اصلا منطقی نیست.

کاربرد

این تکنولوژی به شبکه‌ای از اشیا فیزیکی که با یکدیگر و یا با سیستم‌های متصل به اینترنت تعامل می‌کنند اشاره دارد. این فناوری رشد چشمگیری را در سال‌های اخیر تجربه کرده است و کاربردهای گسترده‌ای در مختلف صنایع دارد.

در زیر، مهمترین کاربردهای اینترنت اشیا ذکر شده است:

1. خانه‌های هوشمند

کاربرد اینترنت اشیا در خانه‌های هوشمند برای کنترل انواع تجهیزات از جمله روشنایی، گرمایش و سرمایش، دستگاه‌های الکترونیکی، دوربین‌ها و سیستم‌های امنیتی به کار می‌رود. این کاربرد به مردم امکان می‌دهد تا خانه خود را از دور کنترل کرده و تنظیمات مختلف را حتی وقتی در خانه نیستند انجام دهند.

2. مدیریت انرژی

با استفاده از IoT، شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان می‌توانند مصرف انرژی را کاهش دهند و به طور هوشمند از منابع انرژی استفاده کنند. این کاربرد شامل اندازه‌گیری و کنترل مصرف برق، گاز و آب می‌شود و هرگونه نشتی را هم خبر می‌دهد.

3. شهر هوشمند

این تکنولوژی، در تبدیل شهرها به شهرهای هوشمند نقش داشته و به بهبود مدیریت ترافیک، پارکینگ، مدیریت پسماندها، نظارت بر خدمات شهری و بهبود کیفیت زندگی شهروندان کمک می‌کند.

4. پزشکی هوشمند

در حوزه بهداشت و مراقبت پزشکی، IoT به مانیتورینگ سلامت فردی، دستگاه‌های پزشکی متصل به اینترنت (IoMT)، دستگاه‌های پوشیدنی و سیستم‌های Telemedicine کمک می‌کند.

5. کشاورزی هوشمند

این تکنولوژی در کشاورزی به کشاورزان امکان مانیتورینگ و کنترل دقیق تر سازماندهی کشاورزی، آبیاری و مدیریت محصولات را می‌دهد تا به بهره‌وری و کاهش تلفات منابع کمک کند.

6. صنایع هوشمند

در صنعت هوشمند، IoT در مانیتورینگ و کنترل تجهیزات صنعتی و تجزیه و تحلیل داده‌ها برای بهبود کارایی و پیش‌بینی تعمیر و نگهداری (Predictive Maintenance) مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین به بهبود خطوط تولید اتوماسیون، اتصال دستگاه‌های هوشمند در خطوط تولید، و بهره‌وری بالا در تولید صنعتی کمک می‌کند.

7. حمل و نقل هوشمندIot

به بهبود مدیریت ترافیک، ایمنی در جاده‌ها و بهبود کارایی و پیش‌بینی نیازمندی‌ها در حمل و نقل عمومی کمک می‌کند. همچنین در این زمینه مفاهیمی مثل جاده هوشمند نیز وجود دارند.

8. خدمات مالی

در صنعت مالی، IoT به ارتقاء امنیت تراکنش‌ها و تجارت الکترونیکی کمک می‌کند.

9. مدیریت زنجیره تأمین

اینترنت اشیاء در پیگیری و مانیتورینگ زنجیره تأمین و اطلاعاتی در مورد مکان و وضعیت کالاها کاربرد دارد

10. .برنامه‌های محیطی

در این زمینه به مانیتورینگ و کنترل عوامل محیطی مانند کیفیت هوا، آلودگی هوا، و مدیریت منابع طبیعی کمک می‌کند.

11. آب و فاضلاب هوشمند

در مانیتورینگ و کنترل شبکه‌های آب و فاضلاب شهری به بهبود مدیریت منابع آب و کاهش تلفات آب کمک می‌کند.

12. امنیت و نظارت

سیستم‌های امنیتی مبتنی بر IoT امکان نظارت بر و مدیریت امنیت خانه، محیط‌های کاری، و اماکن عمومی را فراهم می‌کنند.

13. مدیریت تصادفات

در حوادث رانندگی، IoT می‌تواند به تشخیص و پیشگیری از تصادفات کمک کند

14. .مدیریت منابع طبیعی

در مدیریت منابع طبیعی مانند جنگل‌ها، اراضی کشاورزی و محیط زیست کمک می‌کند.

15. مدیریت پسماندها

اینترنت اشیا به بهبود مدیریت و کاهش زمان خدمات جمع‌آوری و دفع پسماندها کمک می‌کند

16. بیمه هوشمند

    در صنعت بیمه، IoT به برقراری بیمه‌های مبتنی بر عملکرد و ارزیابی ریسک به صورت دقیق کمک می‌کندمدیریت پسماندها

17. بهبود ایمنی و نظارت در معدن‌ها

IoT می‌تواند در نظارت و بهبود ایمنی کارگران در معدن‌ها کمک کند. از جمله کاربردهای آن مانیتورینگ دما، رطوبت، غلظت گازهای مختلف و نظارت بر جریان‌های کارگران است.

18. امکانات ورزشی هوشمند

IoT در تجهیزات ورزشی هوشمند مانند ساعت‌های هوشمند و دستگاه‌های ورزشی متصل به اینترنت کمک به مانیتورینگ فعالیت‌های ورزشی و بهبود عملکرد فیزیکی می‌کند. همچنان ورزشگاه و باشگاه هوشمند همچنین سالن ورزشی هوشمند یکی از پرطرفدارترین زمینه ها برای کاربرد اینترنت اشیا در کشورهای مدرن است.

20. مدیریت ترکیبات شیمیایی خطرناک

IoT در نظارت و کنترل ترکیبات شیمیایی خطرناک در محیط‌های صنعتی و آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

21. .تعلیم و تربیت و آموزش هوشمند

در آموزش و پرورش، IoT می‌تواند بهبود فرآیند تعلیم و تربیت و ایجاد تجربه یادگیری بهتر برای دانش‌آموزان و دانشجویان کمک کند از این رو مدارس هوشمند، دانشگاه هوشمند، مهدکودک هوشمند و تجهیزات مربوط به آن مانند برد و تخته هوشمند شکل گرفته‌اند.

جمع بندی

اینترنت اشیا در بخش های مختلفی کاربرد دارد که در مقاله پیش رو، به اشاره درباره آنها پرداختیم. با کمک این تکنولوژی می‌توان تجهیزات را به یکدیگر متصل کرد و همه آنها از راه دور و بصورت بی‌سیم مدیریت و کنترل کرد. این خلاصه ترین تعریفی است که درباره این علم و فناوری وجود دارد.

با سپاس از این که ما را تا انتهای مقاله همراهی کردید، برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص تکنولوژی‌های هوش مصنوعی و هوشمند سازی ساختمان های مسکونی و غیرمسکونی می توانید از مقاله های زیر هم هم کمک بگیرید.

• تجهیزات هوشمند سازی و آشنایی کامل با 10 بخش مهم آن
• انواع پروتکل های bms به زبان ساده | 7 پروتکل محبوب
• خانه هوشمند چیست؟ | 7 امکانات کاربردی خانه هوشمند
• معرفی سیستم روشنایی هوشمند و بررسی 4 قابلیت مهم آن